W nawiązaniu do poprzedniego artykułu – dzisiaj zajmiemy się nieco większymi jednostkami. W klasyfikacji po kecie następny w kolejności jest szkuner gaflowy.
Szkuner gaflowy (rys. 12) jak sama nazwa wskazuje posiada ożaglowanie gaflowe, przedni maszt – fokmaszt jest nieco niższy od grotmasztu. Szkuner może posiadać dwa, trzy lub więcej masztów. W przypadku wyposażenia jachtu w więcej niż trzy maszty, nazewnictwo jest następujące: fokmaszt, grotmaszt pierwszy, grotmaszt drugi, grotmaszt trzeci, itd. I bezanmaszt.
Rys. 12 Rys. 13
Doskonałym przykładem szkunera gaflowego był polski żaglowiec Marynarki Wojennej ORP „Iskra” (rys. 13), który był na służbie w latach 1928 – 1977. W szkunerze możemy dostrzec parę dodatkowych żagli, np. topsle – górne żagle, rozpięte kolejno na fokmaszcie, grotmaszcie i bezanmaszcie.
Następnie mamy brygantynę (rys. 14) czyli złożenie szkunera z brygiem. Taka jednostka posiada dwa rodzaje ożaglowania. Na przednim maszcie występuje ożaglowanie typu rejowego, zaś na tylnim maszcie jest ożaglowanie gaflowe. Między masztami są zazwyczaj rozpięte sztaksle. Na rys. 15 przedstawiono zdjęcie „Biegnącej po falach”, jest to przykład brygantyny pływającej do dnia dzisiejszego po Mazurach.
Rys. 14 Rys. 15
„Gdy wypływał z portu stary bryg…”, kolejną jednostką w klasyfikacji jest popularny w piosenkach żeglarskich bryk (rys. 16). Pod względem typu osprzętu żaglowego bryk posiadał dwa maszty i zawsze ożaglowanie rejowe. Brygi były bardzo popularne w XVII wieku jako statki handlowe i okręty wojenne. Najpopularniejszym polskim brygiem jest żaglowiec STS Fryderyk Chopin (rys. 17).
Rys. 16 Rys. 17
Przechodzimy teraz do typowych trójmasztowców. Na początek znowu mamy złożenie dwóch typów – szkunera z barkiem i taka jednostka jest nazywana barkentyną(rys. 18). Rozpoznać ją możemy po ożaglowaniu, na pierwszym maszcie – fokmaszcie niesie zawsze ożaglowanie rejowe, na pozostałych zazwyczaj ożaglowanie gaflowe (czasami zdarza się bermudzkie). Znowu możemy się poszczycić polskim żaglowcem tego typu czyli STS Pogorią (rys. 19).
Rys. 18 Rys. 19
Bark (rys. 20) czyli przedostatni w hierarchii, posiada również trzy maszty i na pierwszych dwóch występuje ożaglowanie rejowe, natomiast na ostatnim maszcie – bezanmaszcie użyte jest ożaglowanie gaflowe. Najbardziej znanym polskim barkiem był żaglowiec szkoleniowy Lwów (rys. 21), niestety nie przetrwał do naszych czasów.
Rys. 20 Rys. 21
Fregata (rys. 22) ostatni typ osprzętu żaglowego i jednocześnie najpiękniejsza jednostka pływająca. Posiada na wszystkich masztach ożaglowanie rejowe, dlatego zwana czasami jest także pełnorejowcem. Zazwyczaj na ostatnim maszcie stawiany jest bezan o ożaglowaniu gaflowym. Dar Młodzieży (rys. 23) jest polską białą damą mórz i oceanów i doskonały przykładem fregaty.
Rys. 22 Rys. 23
Autor: Marcin Gruszczyk